Verkeersboetes lang niet altijd terecht

Clemens Meerts (33) is fiscalist, geeft belastingadvies en rechtsbijstand. Sinds hij begin 2004 in het nieuws kwam omdat hij met veel succes voor vrienden, kennissen en zijn klanten in beroep ging tegen opgelegde verkeersboetes – met name die voor te hard rijden – krijgt hij dagelijks tientallen reacties van mensen die hun bekeuringen door hem laten natrekken. Tot grote ergernis van de instanties van welke hij inmiddels veel tegenwerking krijgt. Ik had een tijdje geleden gesprek met deze nobele verkeersridder…

Door Viola Robbemondt © House of TXT

Doctorandus in de Economie en Meester in de Rechten Clemens Meerts is een absolute voorstander van een effectieve verkeershandhaving. In zijn studietijd werkte hij zeven jaar bij de Vrijwillige Politie en destijds slingerde hij in twee dagen werktijd per week zelfs meer mensen op de bon dan zijn collega’s die fulltime werkten. En dat alles vergezeld door een vriendelijke glimlach, een oprecht aardig woord en dus ook zonder ook maar één enkele keer geruzie met de verbalisanten; iets wat over veel van zijn collega’s niet gezegd kan worden. Maar Meerts’ sterke gevoel voor rechtvaardigheid, het onbegrip waarmee hij bij de politie te maken kreeg en de slechte kwaliteit binnen de organisatie, bracht hem ertoe om de Vrijwillige Politie te verlaten. Meerts: “Ik moest een keer tijdens mijn dienst mensen aanhouden en puur op rijbewijs controleren. De mensen die hun rijbewijs niet bij zich hadden en uit de buurt kwamen, mochten hun rijbewijs binnen 24 uur laten zien op het bureau. De mensen die verder weg woonden, moesten we gewoon bekeuren. Terwijl ook zij uiteraard het recht hadden om hun rijbewijs te komen laten zien. Daar kwam ik met mijn kritische aard tegen in opstand, ik ga geen dingen doen die niet eerlijk zijn. Nog zo’n voorbeeld: na een alcoholcontrole moest ik met de hand de mondstukken die voor de blaastesten waren gebruikt tellen. Statistieken waren kennelijk belangrijker dan de gezondheid – vanwege de hygiëne – en de tijdverspilling van het personeel.

Het sterke rechtsgevoel bracht hem ertoe om mensen die ook denken op onrechtmatige manier te zijn bekeurd te helpen. Naast zijn eigen ervaring met een dubieuze boete voor te hard rijden was de trigger voor het hele verhaal een cursus die hij bij de Vrijwillige Politie volgde om de radarauto te mogen en kunnen gebruiken. Meerts: “In die cursus kwam uitgebreid aan de orde dat de snelheidscontroleur heel erg zorgvuldig te werk moet gaan omdat er anders veel fout kan gaan met de meting. Je moet bijvoorbeeld meten op een stuk weg dat minimaal 50 meter recht is. En de meting mag niet plaats vinden in de omgeving van een hoogspanning. Ook moet er rekening gehouden worden met de reflectie van het radarsignaal; dat kan afketsen op een vangrail of een lantaarnpaal zodat een ander voertuig wordt gemeten. En men moet evenwijdig aan de weg meten, zodat de vaste meethoek klopt waardoor het apparaat geen andere snelheid aangeeft dan de auto werkelijk rijdt. Zo zijn er nog een heleboel andere zaken die van invloed kunnen zijn op de meting. Ik vertrouwde er niet op dat mijn ex-collega’s steeds met alle instructies rekening zouden houden en vroeg de foto op. Op basis van de kennis die ik in de cursus had opgedaan, stelde ik vast dat de meting niet juist was uitgevoerd en de kantonrechter vernietigde mijn bekeuring.”

Vervolgens tekende Meerts ook voor vrienden en kennissen beroep aan en behaalt daarmee bij ongeveer één op de drie bekeuringen, onder andere voor te hard rijden, succes. Inmiddels heeft hij zelfs een nieuwe medewerker aangenomen om alle te controleren boetes te kunnen verwerken. Meerts: “En over een paar maanden moet ik waarschijnlijk nóg iemand aannemen. Ik kan wel zeggen dat ik alle tips en tricks van deze materie, doordat ik me er al vier jaar intensief mee bezig houd, wel ken. Er zijn een aantal verschillende manieren – standaardbrieven – waarop de Centrale Verwerking van het Openbaar Ministerie in Utrecht kan reageren als je tegen een boete beroep aantekent bij de officier van justitie. En dus zijn er van mijn kant ook een heleboel varianten van reacties voorbereid, zodat ik effectief en efficiënt weerwoord kan geven. Ik heb momenteel ruim 700 zaken in behandeling.”
Voor de correcte afhandeling van alle zaken, vraagt Meerts op grond van de Wet openbaarheid van bestuur bij de politie of andere opsporingsinstantie alle gegevens op die op de desbetreffende overtreding betrekking hebben. Technische gegevens en keuringsrapporten van de gebruikte apparatuur bijvoorbeeld. Akten van aanstelling en beëdiging van de politieagenten en het diploma van de cursus die de agent moet hebben gevolgd om de apparatuur te kunnen en mogen bedienen. En de zogenaamde zaaksoverzichten met alle feiten van de overtredingen. Hierbij ondervindt Meerts de nodige tegenwerking: “Bij sommige politiekorpsen worden ze inmiddels gek van me,” zegt hij. “Mijn naam is inmiddels bekend en als ik opbel en in discussie wil gaan over het opvragen van de gegevens wordt er vaak gewoon opgehangen of geeft men aan het verzoek gewoon in de prullenbak te gooien. Ze weigeren dus vaak om de stukken die nodig zijn voor het controleren van de gegevens te verstrekken. Het is al meerdere keren gebeurd dat ik daarop dan van justitie een ‘niet ontvankelijk verklaring’ krijg toegestuurd omdat het beroep ‘niet gemotiveerd’ zou zijn. Waarop ik vervolgens de zaak toch win, want de overheid is dan volgens de kantonrechter tenslotte in gebreke gebleven door mij de stukken niet toe te sturen.”

Het justitiële apparaat lijkt, als we Meerts moet geloven, op één grote gatenkaas. De jonge jurist geeft voorbeeld na voorbeeld over bureaucratie, onwil en onwetendheid van de mensen die geacht worden kennis van de verkeerswetten te hebben. Meerts: “Verkeersofficier Koos Spee krijgt een lintje terwijl er totale chaos heerst bij de Centrale Verwerking. Ik heb wel eens bekeuringen nagetrokken voor een groep motorrijders en stuurde dan tien exact gelijke beroepschriften. Justitie stuurde daarop tien verschillende beslissingen. Terwijl de overtredingen allemaal op hetzelfde tijdstip, op dezelfde plaats en door dezelfde camera waren vastgelegd. Ook presteert men het veelvuldig om dossiers niet door te zenden naar het kantongerecht indien je tegen de beslissing van de officier in beroep wilt gaan bij de kantonrechter. Daarbij houden ze de zaak vaak achter om te kijken of de officier niet alsnog het beroep wil vernietigen, allicht om een afgang bij de rechter te voorkomen.”
Wanneer heb je de meeste kans op het terugkrijgen van verkeersboetes? Meerts: “Als je geflitst wordt bij een radarcontrole. Alleen bij trajectcontroles uitgevoerd door het KLPD is dat al veel moeilijker. Zij doen hun werk namelijk vaak wel naar behoren. En hoewel men het vaak niet verwacht, zijn ook parkeerboetes en boetes waarbij je wordt aangehouden vanwege het niet dragen van je gordel of mobiel bellen tóch vaak succesvol aan te vechten. Ik heb het bijvoorbeeld wel eens gehad dat er op de bekeuring stond: ‘Mobiel bellen’ terwijl er had moeten staan ‘Als bestuurder telefoneren tijdens het rijden’. Geef de politieagent hierbij overigens nooit het merk van je mobiele telefoon. Ten eerste hoef je hierop geen antwoord te geven en ten tweede kan de officier hiermee later aannemelijk maken dat je wel gebeld hebt tijdens het rijden. Agenten hebben geleerd dat ze zeker moeten zijn van wat ze gezien hebben. Zeg daarom altijd dat je niet mobiel belde en wel degelijk de autogordel droeg, als een agent je erop aanspreekt. Bij twijfel krijg je vaak uiteindelijk geen bekeuring.”
In een advertentie in een lokale krant zegt Meerts als een ware Robin Hood de boetes volledig kosteloos te zullen aanvechten voor zijn klanten. Maar bij al die rechtszin rijst natuurlijk al snel de vraag: what’s in it for him? Meerts: “Het vonnis van de rechter gaat naar het CJIB en die betaalt de boete terug aan de verbalisant als de boete onrechtmatig is toegekend. Ik, als rechtshulpverlener, krijg vervolgens de proceskostenvergoeding die varieert van 161 tot maximaal bijna 500 euro. Hoewel het geen vetpot is, we winnen immers niet alle zaken en maken ook aanzienlijke kosten, kan mijn verkeersboetepraktijk zichzelf hierdoor wel bedruipen. Maar het echte gewin zit ‘m in het feit dat ik echt iets doe voor de mensen, waardoor ik nieuwe klanten krijg die me vertrouwen en opdrachten geven voor mijn ‘eigenlijke’ rechtsbijstandpraktijk. Zaken waarvan ik geen verstand heb, zoals familierecht, stuur ik door naar collega’s. En zij verwijzen hun zaken over verkeersrecht weer door naar mij. Zo kunnen een heleboel mensen leuk hun brood verdienen aan het gestuntel van de verkeerspolitie.”
Clemens Meerts schreef onlangs ook een boekje over het aanvechten van verkeersboetes. Je bestelt het via zijn site, klik HIER. De foto van Clemens Meerts is gemaak door Mike Raanhuis.