Interview: Vanina Ickx

Vanina Ickx-1Interview: Vanina Ickx Onlangs verscheen in Autovisie het interview dat ik maakte met coureur Vanina Ickx. Voor degenen die het hebben gemist, hier de tekst. De foto’s zijn van Arno Lingerak.

Ze is alweer veertien jaar actief als coureur en weet als geen ander hoe zwaar het raceleven kan zijn. De biologie van het vrouwelijke en de ‘Need for Speed’ zijn bij Vanina Ickx dan ook regelmatig met elkaar in conflict. Tel daar de nodige teleurstellingen en crashes bij op en je zou verwachten dat ze inmiddels genezen is van de racekoorts. Niets blijkt echter minder waar: ” Ik race met mijn hart, ik race voor mijn team, ik vind het heerlijk als er een groot onderling saamhorigheidsgevoel heerst…”

Vanina Ickx en Viola

Wie is Vanina?
Vanina Ickx werd op 16 februari 1975 in Brussel geboren als dochter van de Belgische F1- coureur Jacky Ickx. In haar tienerjaren

was de petite brunette druk met allerlei high performance sporten: skischansspringen, parachutespringen, ultralight vliegen en paardrijden. In de tussentijd studeerde ze biologie en pas in 1996 – op haar 21ste – begon ze met racen, destijds in de BMW Compact Cup. Op haar race-cv prijken inmiddels de nodige overwinningen tijdens cupraces voor diverse merken, waaronder Renault, Peugeot en Porsche. Ze reed twee jaar in de DTM voor Audi, deed drie keer Parijs-Dakar kreeg zes keer een stoeltje tijdens Le Mans bij diverse teams, de laatste keer in de Aston Martin Lola. Momenteel maakt Vanina deel uit van het Citroën Survolt testteam en op haar agenda stonden dit jaar ook de 1000 km endurance-races van Spa Franchorchamps, de Nürburgring, Hungaroring en Silverstone. Vanina is single en woont – als ze niet op reis is – in Brussel.

Vanina-Survolt-2

Spreek je met Vanina Ickx af in een Brussels Cafe-Restaurant dat Les Fils à Papa heet, dan nodigt dat natuurlijk uit tot een gesprek over haar beroemde Papa. Formule 1 coureur Jacky Ickx had uiteraard een grote invloed op haar leven, al moedigde hij zijn dochter nooit aan om te gaan racen. Vanina vertelt: “Pas toen ik een jaar of achttien was, kreeg ik de smaak van snelheid te pakken, met name tijdens het skiën. Ik zette ooit het record van 136 km/h tijdens het schansspringen. En ik deed – gewoon voor de lol met vrienden – aan kartracen. Bij toeval kwam ik met autoracen in aanraking toen ik op mijn 21ste een vrouwelijke coureur in de sportschool ontmoette. Zij was zwanger, kon dat seizoen niet racen, en vroeg mij als vervanger. Omdat ik nieuwsgierig van aard ben en wel van een uitdaging houd, zei ik ‘ja’. Dus een paar maanden later zat ik, niet gehinderd door enige ervaring, voor het eerst in een raceauto. Mijn vader was stomverbaasd en dacht dat het een bevlieging was. Maar toen ik er echt aan begon te trekken en voor het eerst meedeed aan de 24 uur van Spa Franchorchamps was hij overtuigd. Echt geholpen heeft hij me overigens nooit. Hij was wel altijd in de buurt en van anderen heb ik begrepen dat hij hier en daar wel eens een goed woordje voor me deed. Maar ik heb altijd begrepen dat ik degene ben die goede rondetijden moet neerzetten. Dat is waarop je uiteindelijk wordt afgerekend, niet op je achternaam.”

Vanina Ickx-2

Het geheim van goed kunnen racen zit volgens Vanina in een dosis talent, in combinatie met concentratievermogen plus veel passie en doorzettingsvermogen. “Je moet deze sport eten, drinken, ademen, slapen, helemaal in je opzuigen. Het is een manier van leven, “zegt ze. “Tom Kristensen (een Deense coureur, red.) zei laatst iets moois: ‘There is no shortcut to anyplace worth going.’ Dat vond ik een mooie. Ik vind het leuk om deze passie te leven. Het is heerlijk om ‘s ochtends wakker te worden en te weten wat je doel is. Te weten waarvoor je dingen opoffert.”
Dat laatste doet Vanina als vrouw in een mannensport regelmatig. Naar haar eigen zeggen zijn de biologie van het vrouwelijke en de ‘Need for Speed’ regelmatig met elkaar in conflict. Vanina: “De vrouw in mij wil graag kinderen krijgen, voor een man zorgen, zich druk maken om de inrichting van het huis en wat ze ‘s avonds zal koken. Aan de andere kant wil ik graag actie. Daar zal ik denk ik ook nooit overheen groeien. Soms gaan die twee kanten goed samen, soms niet. Misschien dat ik op een bepaalde leeftijd verander en doorsla naar het één of ander, wie weet…”

Vanina-Survolt-1

Hoewel Vanina de nodige mannelijke bewonderaars heeft, zat de Ware er tot nu toe nog niet tussen. Aan de ene kant zijn mannen geïnteresseerd in haar kleine, vrouwelijke verschijning, aan de andere kant schrikken ze terug voor haar stoere rol in de racewereld. Vanina: “Vrouwen in bijvoorbeeld de U.S.A. doen er veel voor om zich de mannelijke instelling aan te meten, waardoor mannen hen ook als maatjes behandelen. Dat is niet zoals ik het graag zie. Mannen hebben hun kwaliteiten, vrouwen hebben andere en die vullen elkaar goed aan. We zijn niet gelijk, wel gelijkwaardig. We zijn anders, dat is de natuur.”
Op de vraag of vrouwen dus eigenlijk ook geen coureur zouden moeten zijn, zegt Vanina lachend: “Ja inderdaad, dat klopt! Ik moet eerlijk zeggen, als ik bijvoorbeeld een vrouwelijke voetbalster zie, dan denk ik ook al gauw: ‘daar is iets mis mee…’ Aan de andere kant begrijp ik het als insider natuurlijk heel goed. Het is dubbel. Misschien willen wij vrouwen ook wel teveel… Ik heb wel eens gedate met andere coureurs, maar dat is ook de oplossing niet. Dan zie je elkaar bijna nooit. En ben je als vrouw succesvoller dan hij… oei, oei… Maar het is gemakkelijker voor een vrouw om ermee te stoppen. Ik zou wel graag kinderen willen. Het is niet zo dat ik mijn biologische klok hoor tikken, maar het is wel de realiteit.”
Bang is Vanina nooit geweest tijdens het racen op de circuits. In het dagelijkse verkeer daarentegen… “Ik ben nog voorzichtiger in het verkeer geworden nadat ik in de jury zat van een tv-programma dat ‘The Worst Driver’ heette,”vertelt ze. “Daar deden twintig kandidaten aan mee en toen ik zag wat ze tijdens het rijden allemaal doen… Het mag een wonder heten dat er zo weinig ongelukken gebeuren. Vrouwen die zitten te bellen en zich tegelijkertijd opmaken tijdens het rijden… en dan valt die make-up onder de stoel en dan pakken ze het ook nog… De slechtste vijf kandidaten bleken toch de dames, moet ik tot mijn spijt zeggen…”

Vanina-Survolt-3

Ondertussen blijkt Vanina met haar soepele manier van racen een topper op natte circuits en een goede teammate bovendien. Zelfs voor haar beroemde vader. Ze denkt met veel plezier terug aan het jaar 2000 waarin ze samen met hem Parijs-Dakar reed. “Om dat met hem te mogen delen was een groot cadeau,” zegt ze. “In de eerste plaats natuurlijk om die speciale vader-dochter relatie. Maar ook omdat hij me een kijkje gunde in zijn eigen wereld. Ik had geen benul hoe zijn raceleven eruit zag, thuis ging het daar niet over, het waren twee gescheiden wereldjes. Tijdens Parijs-Dakar maakte ik kennis met de racer in hem. Hoe hij omging met de auto, met het team, met de monteurs, hoe hij zich voorbereid op zo’n race. Voor mij was het super om erachter te komen dat hij niet alleen thuis in ons gezin een fantastisch mens is, maar ook in zijn werk. In het begin was ik nerveus om zijn navigator te zijn, hij was tenslotte gewend aan professionele copiloten. Dus ik heb me enorm geconcentreerd om dat zo goed mogelijk te doen: ‘Hier links, hier rechts, kijk uit want daar zit een steile helling…’ Het bleek een prima ervaring, hij werd nooit boos op me, we hebben veel gelachen, konden goed met elkaar opschieten. En nog steeds.”
Vanina lijkt wat perfectionistische trekjes van haar vader geërfd te hebben. Ze is competitief al moest ze door de jaren heen ook al behoorlijk wat frustraties wegslikken. Ook tijdens Le Mans dit jaar viel ze weer uit. Ze vertelt: “Het is ontzettend frustrerend om bij het team terug te komen met je helm in de hand. Dat is het ergste moment. Dan ben je heel klein en zegt…’ sorry’… Zelfs als het niet je eigen schuld is geweest, het is een zeer pijnlijk. Het hele team heeft zo hard gewerkt en je weet hoeveel het allemaal kost… Ik háát het als dat gebeurt.”

Vanina Ickx-4

Lastige momenten zijn ook de starts van races. Vanina: “Dan zit mijn hoofd vol met onrust, vraag ik me af waarom ik dit eigenlijk doe. Dan wil ik overgeven, moet steeds naar de wc… dat is vreselijk… Terwijl de starts ook heel gaaf zijn. Je weet dat de auto het kan, alle aandacht van het team is op jou gericht , dat voelt heerlijk. Dit jaar ontmoette ik bij toeval een kinesioloog (Kinesiologie = de wetenschap die zich bezighoudt met de motoriek van het menselijk lichaam) die me hielp met de zenuwen. Hij liet me focussen op de positieve energie zodat ik die speciale, innerlijke vonk beter kon vinden. Een goede flow vinden tijdens het racen is onbetaalbaar. Als alles goed gaat, krijg ik tijdens het racen hetzelfde gevoel als tijdens een afdaling op de ski’s. Je laat alles los, je denkt niet meer, het gaat vanzelf.”
Of het in sommige races, zoals de DTM waarvan ze na twee jaar voortijdig afscheid nam, lastiger is om een vrouw te zijn, zegt Vanina: ” Als je mentaal sterk bent en goed voorbereid dan kunnen vrouwen het net zo goed als mannen. Mannen, vrouwen, we hebben allemaal dezelfde twijfels. Het grote verschil is dat mannen na een mislukking lekker tegen hun vriendin of vrouw aan kunnen zeuren. Vrouwen begrijpen dat, die stellen ze gerust en dan kunnen ze er weer tegen. Zelfs als teamgenoten onderling klagen, dan wordt dat geaccepteerd. Het probleem van de vrouwelijke coureur is dat ze geen bondgenoten heeft. Dus als wij eens wat te zaniken hebben over een mislukte race of slecht materiaal, dan wordt er al gauw geroepen van: ‘Ach ja, ze is soft, ze is een vrouw.’ Dus moet je als vrouw je teleurstellingen altijd voor je houden. Dat vergt veel mentale kracht. Op de sfeer in de DTM was ik niet voorbereid. Ik race met mijn hart, ik race voor mijn team, ik vind het heerlijk als er een saamhorigheidsgevoel is en je elkaar kunt ondersteunen. Dat was in de DTM niet de filosofie. Daarom was de beslissing om ermee te stoppen ook niet moeilijk voor me. Hoewel het een geweldige race is om op televisie te volgen, lijkt het er in de DTM meer om te gaan wie het beste materiaal heeft, dan om de sport van het racen.”

Vanina-Survolt-4

In de U.S.A zijn in de Indycar Series een redelijk aantal vrouwen vertegenwoordigd die aardig meedraaien, er goed mee verdienen en bovendien is het publiek gek op ze. Zou Vanina deel uit willen maken van dat circus? “Ik denk het wel, het is me nog nooit gevraagd, wie weet, ooit… Aan de andere kant, racen met Indycars vergt fysiek veel meer. Ik laat nu al iedere keer een klein stukje van mezelf achter op ieder circuit. Je loopt constant op jezelf vooruit. Je bereikt je eigen grens en dan is het duwen, duwen, duwen, om maar verder te komen. Ik zou niet bang zijn om Indycars te gaan racen, maar het is wellicht teveel gevraagd.”

Vanina Ickx-5

Sinds ongeveer een jaar maakt Vanina deel uit van het testteam van Citroëns elektrische racer, de Survolt. Ze vertelt enthousiast: “Het is mooi om die auto te zien evolueren, en dat ik mijn tips hiervoor mag geven. Erin rijden voelt een beetje als karten. Je hebt alleen een gaspedaal en een rempedaal, je hoeft niet te schakelen. Dus in theorie is het gemakkelijker om elektrisch te racen. Maar als coureur ben je gewend om heel organische te rijden, op je gehoor af te gaan en op de motor te remmen bijvoorbeeld. Dat is nog wel verwarrend. In een elektrische auto is de vermogensopbouw lineair, alle kracht is er onmiddellijk, je spuit vooruit, het stopt niet. En dan dat turbineachtige geluid , het is wat mij betreft niet te zacht. Maar het is natuurlijk heel anders rijden dan zo’n dikke Lola-motor. Dat is toch nog steeds het racesummum.”

13 Comments on “Interview: Vanina Ickx

  1. Vond ik ook. Overigens heeft Kristensen het ook niet van zichzelf. Het is volgens Google een uitspraak van Beverly Sills (een operazangeres). Maar of zij hem van zichzelf heeft betwijfel ik ook. Most likely Rumi. Wie het weet mag het roepen.

  2. Mooiste zin (letterlijk en figuurlijk) uit het hele artikel. Excuus wanneer het lijkt alsof ik jouw tekst daarmee degradeer, dat is zeker niet het geval.
    ‘t Is gewoon een zin die me als het ware op ‘t lijf geschreven is.
    Damn, volgens mij ben ik naar een waanzinnig mooie plek onderweg! 🙂

  3. Ja, ik houd ook van dat soort uitspraken. Maar als je het heel spiritueel wilt bekijken, ben je nooit onderweg, want je bent alleen maar nu, op dit moment. Nu, nu, nu. De toekomst is er niet – dat is eigenlijk ook steeds een punt in het nu, het verleden voorbij.
    Haha, weer off-topic geloof ik. Maar ik vond Vanina een heel prettige gesprekspartner. Ze moest even ‘ontdooien’, maar toen kwam ze ook goed los. Ook de uitspraken die ze deed over vrouwen in de racewereld spraken mij aan. Voor mij ook wel herkenbaar. Je hebt geen bondgenoten als vrouw in de autoindustrie. Of je moet je gaan gedragen zoals een man.

  4. Een interessant interview, leuk dat ze alles grondig uitlegt en toch subjectief blijft, waardoor er een zekere emotie in komt. Ik zie ook gemeenschappelijke trekjes in haar gezicht met haar vader, nog iets dat ze delen 😀

  5. Dit artikel blijkbaar in het verleden gemist. Als Belg, tevens wonend in de buurt van Brussel, en met veel appreciatie voor haar pa is dit erg leuk leesvoer. Van wat ik over haar hoor weet ze wel haar mannetje te staan in de racewereld. Daar kun je enkel bewondering voor hebben.

  6. Inderdaad, toch leuk voor je om zo’n mensen te kunnen ontmoeten. Vind ik zelfs een nog leuker gedeelte van je job dan bijvoorbeeld een V8 Vantage testen. En dat zeg ik dan als echte petrol head!

  7. Als alles goed gaat, krijg ik tijdens het racen hetzelfde gevoel als tijdens een afdaling op de ski’s. Je laat alles los, je denkt niet meer, het gaat vanzelf.”

    Geen storende gedachten, geen ik, maar helemaal in het nu.
    Douglas Harding vergeleek racen in een F1 met de afwas doen, als er volledige aandacht is, dan is afwassen net zo spannend als met 300km/h in een raceauto.

  8. Klopt Stijn, want al dat moois komt pas tot leven door mensen. Chaliel: ja, jij hebt ‘m helemaal door. Ik mag graag in het NU zijn. 🙂

  9. Bonjour Viola,

    Chaliel is een persoon en personen denken soms dat ze iets door hebben, maar wat valt er door te hebben?
    “Ik” heb nooit iets door. En of je het graag wilt of niet je bent toch immer in het nu, hoe zou je eruit kunnen?

  10. Leuk artikel, heb het geluk gehad even met vanina te kunnen werken en t’is niet gelogen. Ze is een professionele, warme, begaan met de omgeving waarin ze werkt, persoonlijkheid. En ze slaagt erin een zekere mistiek uit te stralen. Soms heb je zo van die mensen die gewoon een indruk nalaten. 🙂

  11. Het is fantastisch om te zien dat vrouwen en mannen met dezelfde passie er toch zo anders naar kijken. Als ik het zo lees, heeft Vanina zeker het race haar levens werk gemaakt. Niet zoals mijn moeder, want ik ben haar levens werk. Mooi artikel! En mooie foto van de citroën Survolt! En zoals Kris al zei “Soms heb je zo van die mensen die gewoon een indruk nalaten”, Helemaal mee eens

Leave a Reply to Viola Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*